Face Racism, Deface
Ενα απόσπασμα από τα Xίλια Eπίπεδα των Deleuze & Guattari που μιλά για το ρατσισμό λίγο διαφορετικά από ότι συνήθως. Με αφορμή τους 57.007 προσαχθέντες (ως τώρα) που τόλμησαν με το μελαμψό ή το μαύρο πρόσωπο τους να κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας. Με αφορμή τις σεξεργατριες ή μη που φυλακιστήκαν και διαπομπεύθηκαν από την ΕΛ.ΑΣ για να γαμάνε ασφαλώς ελευθέρα όσοι έχουν πρόσωπο στην ελληνική κοινωνία. Με αφορμή την δημοσίευση φωτογραφιών συλληφθέντων σε πορείες, που κατηγορούνται για κουκουλοφορία.
Από το κεφάλαιο Έτος Μηδέν: Προσωποποίηση
«Οι «Πρωτόγονοι» ίσως έχουν τα πιο ανθρώπινα κεφάλια, τα πιο όμορφα τα πιο πνευματικά, αλλά δεν έχουν πρόσωπο και δεν χρειάζονται ένα. Ο λόγος απλός. Το πρόσωπο δεν είναι καθολικό. Δεν είναι καν αυτό του λευκού άντρα· είναι ο ίδιος ο Λευκός Άντρας, με τα μεγάλα λευκά του μάγουλα και τις μαύρες τρύπες των ματιών του. Το πρόσωπο είναι ο Χριστός. Το πρόσωπο είναι ο τυπικός Ευρωπαίος αυτός που ο Ezra Pound αποκαλούσε ο μέσος αισθησιακός άντρας, με λίγα λόγια ο κοινός καθημερινός Ερωτομανής (οι ψυχολόγοι του 19ου αιώνα είχαν δίκιο να λένε ότι η ερωτομανία, διαφορετικά από τη Νυμφομανία, παραμένει συχνά αγνή και ενάρετη· διότι λειτουργεί μέσω του προσώπου και της προσωποποίησης). Δεν είναι καθολικό[το πρόσωπο] αλλά facies totius universi[1]. Jesus Christ Superstar: αυτός ανακάλυψε την προσωποποίηση του σώματος ολόκληρου και την διέδωσε παντού (τα πάθη της Ιωάννας της Λωραίνης σε πρώτο πλάνο)… Έχει δύο πλευρές: η νοητή μηχανή της προσωποποίησης, καθόσο συντίθεται από ένα σύστημα μαύρης τρύπας/λευκού τοίχου, λειτουργεί με δύο τρόπους, ο ένας αφορά τις μονάδες ή στοιχεία και ο άλλος τις επιλογές… Με την πρώτη της μορφή η μαύρη τρύπα λειτουργεί ως κεντρική μονάδα υπολογιστή, ο Χριστός, το τρίτο μάτι που κινείται πάνω στον τοίχο ή στη λευκή οθόνη χρησιμοποιείται ως γενική επιφάνεια αναφοράς. Ανεξάρτητα από το περιεχόμενο που δίνει καθένας, η μηχανή συνιστά μια μονάδα προσώπου, ένα στοιχειώδες πρόσωπο που κατέχει τη θέση του κυρίαρχου στη σχέση του με κάποιο άλλο[πρόσωπο]: είναι ένας άντρας ή μια γυναίκα, ένας πλούσιος ή ένας φτωχός, ένας ενήλικας ή ένα παιδί, ένας ηγέτης ή ένας υπήκοος, ‘ένα χ ή ένα ψ’….
Με τη δεύτερη της μορφή, η νοητή μηχανή της προσωποποίησης αναλαμβάνει το έργο της επιλεκτικής απάντησης ή της επιλογής: δοσμένου ενός συμπαγούς προσώπου, η μηχανή κρίνει τι περνάει και τι όχι, τι ταιριάζει και τι όχι, στη βάση των στοιχειωδών μονάδων του προσώπου… Είναι ξεκάθαρο ότι στο νέο της ρόλο ως ανιχνευτής αποκλίσεων, η μηχανή της προσωποποίησης δεν περιορίζεται σε εξατομικευμένες περιπτώσεις αλλά λειτουργεί με ένα γενικό τρόπο όπως στον πρώτο της ρόλο, υπολογισμός/στάθμιση κανονικότήτων. Εάν το πρόσωπο είναι τελικά ο Χριστός, με άλλα λόγια, ο μέσος συνηθισμένος Ευρωπαίος, τότε οι πρώτες αποκλίσεις, οι πρώτοι αποκλίνοντες τύποι είναι φυλετικοί: κίτρινος άνθρωπος, μαύρος άνθρωπος σε δεύτερη και Τρίτη κατηγορία.… Αυτοί πρέπει να Εκχριστιανιστούν, με άλλα λόγια να προσωποποιηθούν. Ο Ευρωπαικός ρατσισμός ως αίτημα του λευκού ανθρώπου ποτέ δεν λειτούργησε με τον αποκλεισμό ή με τον χαρακτηρισμό κάποιου ως Άλλου· οι πρωτόγονες κοινωνίες αντίθετα κατανοούσαν τον ξένο ως Άλλο. Ο ρατσισμός λειτουργεί με τον προσδιορισμό των βαθμών απόκλισης σε σχέση με το πρόσωπο του Λευκού Άντρα, που ψάχνει να ενσωματώσει μη συμβατά χαρακτηριστικά…κάποτε ανεχόμενος αυτά[τα χαρακτηριστικά] σε συγκεκριμένα μέρη και σε συγκεκριμένο χρόνο, σε ένα συγκεκριμένο γκέττο για παράδειγμα, και κάποτε διαγράφοντας τα από τον τοίχο, μη ανεχόμενος την διαφορετικότητα( είναι Εβραίος, είναι Άραβας, είναι Νέγρος, είναι τρελός…). Από την οπτική του ρατσισμού, δεν υπάρχει εξωτερικό, δεν υπάρχουν άνθρωποι απ’έξω. Υπάρχουν μόνο άνθρωποι που θα πρεπε να είναι σαν και εμάς και το έγκλημά τους συνίσταται στο ότι δεν είναι… Ο ρατσισμός ποτέ δεν διακρίνει ίχνη του άλλου· μόνο εξαπολύει κύματα του ιδίου έως ότου αυτοί που αντιστέκονται στην ταύτιση (ή εκείνοι που επιτρέπουν στον εαυτό τους ένα συγκεκριμένο μονάχα βαθμό ταύτισης) να εξαλειφθούν. Η σκληρότητά του ισούται μονάχα με την ανικανότητά του και τη βλακεία του.»
Η μετάφραση έγινε από την αγγλική έκδοση Deleuze Guattari, A thousand Plateaus, ed. Continuum σ.196-7, οι επισήμανσεις δικές μου
Η πρώτη εικόνα είναι ο Ιησούς Παντοκράτορας του Σινάι και η δεύτερη ξυλογραφία του 1544 από τον Münster της νομαδικής φυλής ανθρωποφάγων Blemmyes, που έγιναν γνωστοί ως μυθικά τέρατα που χωρίς κεφάλι τα μάτια και το στόμα τους βρίσκονταν στο στήθος τους.
Betonjc
Για κείνους που ο αντιρατσιστικός αγώνας είναι αγώνας για να ξαναγίνουμε Απολίτιστοι κι όχι Πολιτοφύλακες.
Υ.Γ
Το ότι το (ορθόδοξο ή καθολικό) παπαδαριό τείνει να γίνει ο δεύτερος μετά το εθνικό κράτος βασικός φορέας του ρατσισμού, στην Ελλάδα και την Ευρώπη δεν είναι μόνο υπόθεση πολιτικών αλλά και θεολογικό-θρησκευτικών συσχετισμών. Η Ελληνική εκκλησία συνεργάστηκε με τη Χρυσή Αυγή όταν εκείνη έτρεξε την καμπάνια ενάντια στην κατασκευή τεμένους στην Αθήνα, μέχρι τότε κράταγε αποστάσεις και στην εκκλησία του Παντελεήμονα δεν έβρισκαν καταφύγιο οι πάλαι ποτέ δωδεκαθεϊστές Χρυσαυγίτες. Η πρόσφατη ακύρωση της παράστασης Corpus Christi είναι η συνέχεια αυτής της παλαιότερης βασικής συνεργασίας.
Ο αντιισλαμισμός (ή ρατσισμός προς τους μελαμψοπρόσωπους) που γίνεται το κοινό στοιχείο όλων των νέο-ρατσιστών χριστιανών ευρωπαίων σχετίζεται ιδιαίτερα με την έννοια του προσώπου που οι δυτικοί χριστιανικοί πολιτισμοί θέλουν παντού να επιδεικνύεται. Όχι τυχαία για μένα σήμερα η εκδίωξη των ισλαμιστών(απαγόρευση της μπούργκας, των τεμένων χωρίς εικονίσματα) είναι ταυτόχρονη με τις διώξεις για την απόκρυψη των χαρακτηριστικών (κουκουλονόμος) και την εκδικητική δημοσίευση φωτογραφιών συλληφθέντων ( σεξεργατριες, διαδηλωτές). Το πλήθος κουκουλοφόρων χωρίς πρόσωπα, οι ‘πρωτόγονοι’ Ζαπατίστας και ο Θεός χωρίς εικόνα[2] (που υπάρχει στο Ισλάμ των μελαμψών και των μαύρων) είναι εχθροί, με διαφορετικό τρόπο ο καθένας, του λευκού δυτικο-χριστιανικού καπιταλιστικού κόσμου του Θεάματος. Στο λευκό ευρωπαικό καπιταλισμό όποιος δεν είναι φυσικό-νομικό ‘πρόσωπο’, δεν έχει φωτογραφία ταυτότητας, λογαριασμό facebook ή δεν είναι τελικά καθ’ομοίωσιν του Θεού είναι αδύνατον να ενσωματωθεί στα καπιταλιστικά κυκλώματα και άρα όχι απόκληρος αλλά υποψήφιος κανονικοποίησης .
Για να μην παρεξηγηθούμε όμως το επίσης μονοθεϊστικό Ισλάμ με το παπαδαριό του και το πολιτικό σκέλος του[εκεί έχουν ρητά ακόμα πολιτική θεολογία] έγιναν γρήγορα στυλοβάτες ενός νέου καθεστώτος εκμετάλλευσης και κυριαρχίας στις αραβικές χώρες μετά το κύμα εξεγέρσεων της Αραβικής Άνοιξης, όπως είχαν κάνει και μετά την Ιρανική εξέγερση.(βλ. Μορσί στην Αίγυπτο τώρα), απλά εκεί το κάνουν με άλλο τρόπο και το θέαμα δεν έχει ίδια χαρακτηριστικά.
[1] Φράση που συναντάμε στο Σπινόζα και σημαίνει το πρόσωπο ολόκληρου του σύμπαντος.
[2] Αντίθετα με τον Χριστιανισμό στο Ισλάμ δεν μπορείς να έχεις ανθρωπομορφισμό του θεού και άρα δεν μπορείς να απεικονίσεις το θεό παρά μόνο να κατανοήσεις τις ιδιότητές του(αιώνιος, φιλεύσπλαχνος…). Εξ ου και οι αντιδράσεις για την απεικόνιση του Αλλάχ ή του Μωάμεθ σε ταινίες και σκίτσα. Για τους μουσουλμάνους οι Χριστιανοί είναι εικονολάτρες, εικονόδουλοι.